ΒΡΕΤΑΝΙΑ – Σάββατο 6 Μαΐου 2023. Στην ετήσια γενική συνέλευση, η τράπεζα κατόρθωσε έπειτα από ψηφοφορία των επενδυτών της να καταρρίψει την προσπάθεια δύο μεγαλομετόχων, της μερικώς κρατικής κινεζικής ασφαλιστικής Ping An, που κατέχει το 8% των μετοχών της, και του μεγαλοεπενδυτή Ken Lui απ’ το Χονγκ Κονγκ, να διαλυθεί σε μικρότερες οντότητες.
Σε μιαν εποχή κρίσιμη για το διεθνές τραπεζικό τοπίο, η HSBC που εδρεύει στο Λονδίνο αλλά τα κέρδη της προέρχονται από τις ασιατικές αγορές — κατεξοχήν από το Χονγκ Κονγκ, όπου κατέχει κεντρική θέση στο χρηματοπιστωτικό τοπίο, και το Πεκίνο επιθυμεί να την αποσπάσει γι’ αυτό από τον Δυτικό έλεγχο — κινδύνευσε από την πρόταση της Ping An να διασπαστεί, προκειμένου να διαχωριστούν οι κερδοφόρες ασιατικές της δραστηριότητες που τροφοδοτούν άλλες, λιγότερο αποδοτικές δραστηριότητες σε άλλες γεωγραφικές ζώνες, στη Δύση κυρίως. Συνάμα, η κινεζική ασφαλιστική πρόβαλε το επιχείρημα πως έτσι, το ασιατικό κομμάτι θ’ απελευθερωνόταν από τον ρυθμιστικό έλεγχο των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου. Sounds reasonable, right?
Η κινεζική πρόταση δεν συγκέντρωσε το απαιτούμενο 75% των ψήφων, διότι κανείς άλλος μεγαλομέτοχος δεν συντάχθηκε. Το αποτέλεσμα φαίνεται πως χαλύβδωσε την αποφασιστικότητα του Ken να μεταπείσει μικροεπενδυτές του Χονγκ Κονγκ, ώστε να συμπαραταχθούν μαζί του σε επόμενη αναμέτρηση. Ο Ken ανήκει σε μια γενιά ακτιβιστών-επενδυτών, που επενδύοντας απαιτούν να λάβουν θέση ή έστω ν’ αποκτήσουν επιρροή στα ΔΣ, προκειμένου να τροποποιήσουν καταστατικά, στοχοθεσίες, πολιτικές, μοντέλα ανάπτυξης, και κάθε κλίμακας προτεραιότητες των ομίλων στους οποίους επενδύουν, κάτι που μπορεί να έχει συνηθέστερα μία από δύο εκβάσεις: ή να εξακολουθήσουν με διπλασιασμένη αποφασιστικότητα, ή προκαλώντας μεγάλη δυσφορία να εξασφαλίσουν μια υπερσυμφέρουσα προσφορά εξαγοράς του μετοχικού του πακέτου, προκειμένου τα ΔΣ να τους ξεφορτωθούν.
Απ’ την άλλη, ενώ τα κίνητρα της Ping An μοιάζουν να διαθέτουν μιαν ευλογοφανή επιχειρηματική αιτιολόγηση, εντούτοις επειδή πίσω της δυσκολεύεται να κρυφτεί η πολύ παρεμβατική πλέον κινεζική κυβέρνηση, η απόπειρα αυτή επίσης θεωρείται ίσως δε και περισσότερο, ως μια γεωπολιτικής φύσης εργαλειοποίηση του ιδιαίτερα ευαίσθητου χρηματοπιστωτικού χώρου και των ασταθειών της εποχής σε βάρος της «συλλογικής Δύση» από μεριάς του Πεκίνου, το οποίο επιχειρεί προϋφεσιακά να συγκρατήσει κεφάλαια στον ασιατικό χώρο, που δεν θα τα επωφελείται η Δύση, κατά τον ίδιο τρόπο που η Ουάσιγκτον παραινεί τους εταίρους και συμμάχους της τα τελευταία έξι χρόνια να μην επενδύουν στην Κίνα.
Όταν η Κίνα ενσωμάτωσε το Χονγκ Κονγκ, πάνω στο δικό του παράδειγμα ήταν που έχτισε την νέα οικονομία της, ενώ η πόλη παραμένει η σπουδαιότερη χρηματοπιστωτικής της εστία. Στον αγώνα της να αποκτήσει συχνά και με ωμά επιθετικούς τρόπους τον έλεγχο του οικονομικού τοπίου της πόλης, το Πεκίνο επιτάχυνε την τελευταία τριετία, θορυβημένο, καθώς έχω ξαναγράψει, απ’ την ξαφνική απομόνωση της Ρωσίας διά των πρωτοφανών κυρώσεων, που μονάχα αθροίζονται και δεν αίρονται, φοβούμενο πολύ φανερά πως θα περιέλθει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, εάν βρεθεί καί το ίδιο στο στόχαστρο μιας κρίσης κυρώσεων, η οποία δείχνει πως έρχεται με διάφορες δυσμενείς σε βάρος του αφορμές:
(1) κρίση του Στενού και της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν,
(2) κρίση των ΑΟΖ και ασφαλείας της Ν. Σινικής Θάλασσας,
(3) αναψηλάφηση στις ΗΠΑ των κινεζικών ευθυνών για την πανδημία,
(4) κρίση των κατασκοπικών μπαλονιών,
(5) κρίση των κατασκοπικών apps,
(6) κρίση των υπερχρεωμένων στην Κίνα αφρικανικών και ασιατικών κρατών,
(7) οικονομικός πόλεμος με ΗΠΑ και ΕΕ,
(8) ανταγωνισμός στον Ινδοειρηνικό με Αυστραλία, ΗΠΑ, Κορέα, Ιαπωνία,
(9) αρπαγή δυτικής τεχνολογίας που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα,
(10) συμπαράταξη με διεθνείς παρίες (Ιράν, Ρωσία),
(11) υπονόμευση των αντιρωσικών κυρώσεων με πλάγιους τρόπους,
(12) παροχή κάλυψης στο καθεστώς Κιμ της Β. Κορέας,
(13) κρίση του fentanyl, επιδίωξη εκτοπισμού του δολαρίου από τη θέση του ως παγκόσμιου νομίσματος, κ.ά..
Το σκηνικό του κόσμου μας σήμερα είναι προπολεμικό και προσποιούμαστε πως δεν το βλέπουμε, μέχρι να ξεσπάσει η θερμή εκδοχή του ήδη μαινόμενου πολέμου. Το Πεκίνο όχι αδικαιολόγητα επιχειρεί να κλείσει τρύπες, ξεκινώντας απ’ την αυλή του, στο μεταποικιακό Χονγκ Κονγκ, όπου η HSBC (Hong Kong and Shanghai Banking Corporation, έτος ίδρυσης 1865) ταυτίζεται με τον τόπο και την οικονομική του ιστορία, τυπώνοντας μάλιστα τα χαρτονομίσματα της πόλης μέχρι τις μέρες μας, κι έχοντας φτιάξει όνομα στη Δύση μόλις στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν εξαγόρασε την Midland Bank, και μετέφερε την έδρα της στο Λονδίνο.
Οι βρετανικές ρυθμιστικές αρχές εξακολουθούν να ελέγχουν μια τράπεζα με τέτοια θέση και κερδοφορία στην Κίνα, μάλιστα δε παρόξυναν την εχθρότητα μεταξύ Κίνας και Δύσης όταν το 2020, με αιτιολογία την πανδημία—όπως συνέβη σε πολλές δυτικές δημοκρατίες ν’ αξιοποιηθεί καταχρηστικά η αιτιολογία της πανδημίας—η Τράπεζα της Αγγλίας έδωσε εντολή στην HSBC μεταξύ όλων των τραπεζικών ιδρυμάτων να μην καταβάλουν μερίσματα στους μετόχους τους.
Αυτή η απόφαση προκάλεσε αγανάκτηση στο Χονγκ Κονγκ, πολίτες του οποίου κρατούν το 30+% των μετοχών της τράπεζας, και εξαρτώνται απ’ αυτά τα μερίσματα για να ζήσουν. Παράλληλα επεβλήθησαν τα δυστοπικά lockdowns, και τα μέτρα καταπίεσης των δικαιωμάτων κι ελευθεριών από την Κίνα, επιβαρύνοντας περαιτέρω το κλίμα.
Παρόμοια, στο Πεκίνο η χειρονομία αυτή προσλήφθηκε ως μια εχθρικά επιθετική επίδειξη Δυτικής ισχύος, όταν μια αγγλική αρχή παρακράτησε τον πλούτο που παρήχθη στην Ασία. Τί θα συμβεί σε χειρότερες περιστάσεις; Η ανερχόμενη κινεζική οικονομία είναι λαμπρά εξαρτημένη από τις εισαγωγές πρώτων υλών, ενέργειας, και κεφαλαίων.
Έκτοτε, η Ping An και ο Ken Lui ξεκίνησαν την εκστρατεία τους για τον διαχωρισμό του ασιατικού κλάδου από την αγγλική έδρα της τράπεζας.
Ασφαλέστατα στον γεωπολιτικό σχολιασμό οφείλουμε να ξεκινούμε με αφετηρία την οικονομία, τις αγορές, τη ροή των κεφαλαίων, των επενδύσεων, την λειτουργία των μάλλον λίγων ρυθμιστικών κανόνων του παιχνιδιού, και να εξετάζουμε με διπλή προσοχή τις προθέσεις των μεγάλων παικτών που ενδύονται μανδύες, οι οποίοι όμως δεν κρύβουν πάντοτε επιτυχώς το μεγάλο τους μέγεθος ή τις προθέσεις τους. Οφείλουμε διαθεματικά πλέον να μην αφήνουμε τον σχολιασμό της οικονομίας στην άκρη σαν να είναι βουντού, απόκρυφο στην κατανόησή του μονάχα για λίγους, μα να καταπιανόμαστε με όλα: ενέργεια, περιβάλλον, πόρους όπως το νερό, και φυσικά οικονομία, με όλους τους πάρα πολλούς τομείς, κλάδους, και τα επίπεδά της.
Στέλιος Ιατρού | Δευτέρα 15 Μαΐου 2023
