Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έχει αναγνωριστεί ως persona non grata στο Ισραήλ και του έχει απαγορευτεί η είσοδος στη χώρα, δήλωσε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Ισραέλ Κατζ. «Όποιος δεν μπορεί να καταδικάσει απερίφραστα την αποτρόπαια επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ, όπως έχουν κάνει σχεδόν όλες οι χώρες του κόσμου, είναι ανάξιος να πατήσει το πόδι του στο ισραηλινό έδαφος», έγραψε ο Κατζ στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης X. Είπε ότι ο Γκουτέρες απέτυχε επίσης να καταδικάσει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 κατά του Ισραήλ από μαχητές της Χαμάς και δεν κατέβαλε καμία προσπάθεια να κηρύξει το κίνημα τρομοκρατική οργάνωση.
Ο σημερινός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ «θα παραμείνει μια κηλίδα στην ιστορία» της οργάνωσης καθώς «υποστηρίζει τρομοκράτες, βιαστές και δολοφόνους», τόνισε ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών.
Η δήλωση του Κατζ ήρθε μετά τον σχολιασμό από τον Γκουτέρες της πυραυλικής επίθεσης του Ιράν κατά του Ισραήλ. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έγραψε στο κοινωνικό δίκτυο Χ ότι καταδικάζει τη διεύρυνση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή «με την κλιμάκωση μετά την κλιμάκωση» και ζήτησε κατάπαυση του πυρός. Παράλληλα, στο μήνυμά του δεν αναφέρθηκε ούτε στο Ισραήλ ούτε στο Ιράν.
Ανικανότητα ΟΗΕ – ο «ελέφαντας στο δωμάτιο»
Το Ισραήλ δεν είχε ενδοιασμούς να προβεί σε τέτοιες κινήσεις κατά του Γ.Γ. του ΟΗΕ καθώς το τελευταίο διάστημα έχει δείξει μια απόλυτη αδιαλλαξία στην επίτευξη των στόχων του σε ό,τι αφορά την διασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών του, με τον τρόπο που το αντιλαμβάνεται το ίδιο. Ωστόσο ίσως στην πραγματικότητα, το μόνο που έκανε το Ισραήλ είναι να πει «ο βασιλιάς είναι γυμνός» και να δείξει σε όλους ότι ο ΟΗΕ εδώ και καιρό έχει πάψει να τελεί τον ρόλο του. Αυτός ο πολύπλοκος και δαπανηρός μηχανισμός φαίνεται να έχασε την ικανότητά του να διαχειριστεί σοβαρές κρίσεις, αν υποθέσουμε ότι την είχε κάποτε.
Η συζήτηση γύρω από την ικανότητα των Ηνωμένων Εθνών να διαχειριστούν κρίσεις είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Και πρώτα απ’ όλα λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός πως η Κίνα και η Ρωσία μπλοκάρουν τις όποιες αποφάσεις μπορούν να διασφαλίσουν την ειρήνη και την εφαρμογή της διεθνούς νομοθεσίας.
Η Ρωσία έχει αναδειχθεί ως μία από τις πιο ισχυρές δυνάμεις που επηρεάζουν τη λειτουργία του ΟΗΕ. Η θέση της ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας της επιτρέπει να ασκεί βέτο σε αποφάσεις που δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντά της. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παράλυση του Συμβουλίου, ειδικά όταν πρόκειται για κρίσιμες αποφάσεις σχετικά με την παγκόσμια ασφάλεια. Οι ενέργειες της Ρωσίας έχουν οδηγήσει σε αδιέξοδο πολλές φορές, καθιστώντας δύσκολη την αποτελεσματική λειτουργία του οργανισμού.
Η συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας στο Συμβούλιο Ασφαλείας Ασφαλείας έχει δημιουργήσει ένα ισχυρό μπλοκ που συχνά αντιτίθεται στις δυτικές προτάσεις. Αυτή η συμμαχία βασίζεται σε κοινά συμφέροντα και στρατηγικές, οι οποίες συχνά έρχονται σε αντίθεση με αυτές των άλλων μόνιμων μελών. Η χρήση του δικαιώματος βέτο από τα δύο αυτά κράτη αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την επίτευξη συναινετικών αποφάσεων. Το μπλοκαρισμένο Συμβούλιο Ασφαλείας αποτελεί σύμβολο της αδυναμίας του ΟΗΕ να αντιμετωπίσει τις σύγχρονες γεωπολιτικές προκλήσεις.
Την ίδια ώρα και οι ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ, 16 στον αριθμό, έχουν δείξει ότι δεν μπορούν να επιτύχουν τους στόχους τους. Η πλειοψηφία αυτών των αποστολών θεωρούνται αποτυχημένες.
Είναι πλέον προφανές ότι υπάρχει τεράστια ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις στον ΟΗΕ ενώ σε διαφορετική περίπτωση αυτός ο οργανισμός σχετικά σύντομα μπορεί θα βρεθεί αντιμέτωπος με την τύχη του προκατόχου του, της Κοινωνίας των Εθνών.
Η αναθεώρηση της σύνθεσης του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι κρίσιμη για την αντιμετώπιση των γεωπολιτικών ανισοτήτων. Η εισαγωγή νέων μόνιμων μελών ή η κατάργηση του δικαιώματος βέτο θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο δίκαιες και αποτελεσματικές αποφάσεις. Παράλληλα, η ενίσχυση της διαφάνειας θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω της δημοσιοποίησης των διαδικασιών λήψης αποφάσεων και της συμμετοχής περισσότερων κρατών μελών στις συζητήσεις. Η λογοδοσία είναι επίσης καίριας σημασίας, με την ανάγκη για μηχανισμούς ελέγχου και αξιολόγησης των δράσεων του οργανισμού.
Discussion about this post