Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα σταματήσει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2027, θα περιορίσει στο ελάχιστο τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου, θα ενισχύσει τη δράση κατά του «σκιώδους» ρωσικού στόλου μεταφοράς καυσίμων και θα μειώσει δραστικά την εξάρτησή της από τη Ρωσία στον πυρηνικό τομέα, συμπεριλαμβανομένου του εμπλουτισμένου ουρανίου.
Οι δεσμεύσεις αυτές περιλαμβάνονται στον επικαιροποιημένο οδικό χάρτη του σχεδίου REPowerEU, τον οποίο παρουσίασε στις 6 Μαΐου στο Στρασβούργο ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Ενέργεια, Νταν Γιόργκενσεν. «Η Ε.Ε. στοχεύει να τερματίσει πλήρως τις εισαγωγές ρωσικών ενεργειακών πόρων. Συγκεκριμένα, έως το τέλος του 2027 θα σταματήσει η αγορά ρωσικού φυσικού αερίου», δήλωσε ο Γιόργκενσεν.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο, τον Ιούνιο του 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα καταθέσει σχετικές νομοθετικές προτάσεις προς υλοποίηση του πλάνου, ενώ μέχρι το τέλος του 2025, τα κράτη-μέλη θα κληθούν να εκπονήσουν εθνικά σχέδια για τη σταδιακή διακοπή εισαγωγών ρωσικού αερίου, πυρηνικής ενέργειας και πετρελαίου.
Παρά τη μείωση των ποσοτήτων τα τελευταία δύο χρόνια, η Ρωσία παρέμεινε σημαντικός προμηθευτής για αρκετές χώρες της Ε.Ε. Το 2024, η Ένωση εισήγαγε:
- 52 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου, εκ των οποίων 32 δισ. μέσω αγωγών και 20 δισ. ως υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), καλύπτοντας το 19% του συνολικού εισαγόμενου αερίου.
- 13 εκατομμύρια τόνους ρωσικού πετρελαίου, που αντιστοιχούσαν μόλις στο 3% του συνολικού όγκου πετρελαϊκών εισαγωγών της Ε.Ε.
- Περισσότερους από 2.800 τόνους εμπλουτισμένου ουρανίου, σε μορφή καυσίμου ή άλλων πυρηνικών υλικών.
Σύμφωνα με το έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:
- Δέκα κράτη-μέλη εισήγαγαν ρωσικό αέριο το 2024.
- Τρία κράτη συνέχιζαν να εισάγουν ρωσικό πετρέλαιο.
- Επτά κράτη-μέλη εισήγαγαν εμπλουτισμένο ουράνιο ή σχετικές υπηρεσίες από τη Ρωσία.
Ο οδικός χάρτης προβλέπει ότι δεν θα υπογράφονται νέα συμβόλαια για ρωσικό φυσικό αέριο — ούτε μέσω αγωγών, ούτε σε υγροποιημένη μορφή — ενώ τα υπάρχοντα συμβόλαια άμεσης αγοράς (spot) θα τερματιστούν έως το τέλος του 2025, οδηγώντας σε μείωση κατά 1/3 των υπόλοιπων εισαγωγών εντός του έτους.
Αναφορικά με το πετρέλαιο, η Κομισιόν σχεδιάζει μέτρα κατά του ρωσικού “σκιώδους στόλου”, ο οποίος μεταφέρει λαθραία ρωσικό πετρέλαιο παρακάμπτοντας τις ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Τέλος, στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, αναμένονται συγκεκριμένες προτάσεις για περιορισμό εισαγωγών εμπλουτισμένου ουρανίου και απαγόρευση σύναψης νέων συμβολαίων με ρωσικές επιχειρήσεις.
Η νέα στρατηγική εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας της Ε.Ε. να απεξαρτηθεί πλήρως από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
