Η ρωσική πετρελαϊκή κρίση επιδεινώνεται. Ώρα αποφάσεων για Κρεμλίνο – Ευκαιρία για ειρήνη βλέπει ο Τραμπ

135

Η τιμή του ρωσικού πετρελαίου κατρακύλησε κάτω από τα 49 δολάρια, φέρνοντας τη Μόσχα αντιμέτωπη με νέα οικονομικά αδιέξοδα. Ο Τραμπ βλέπει την εξέλιξη αυτή ως ευκαιρία για συμφωνία στον πόλεμο της Ουκρανίας.

Η τιμή του ρωσικού πετρελαίου έπεσε κάτω από τα 49 δολάρια ανά βαρέλι – το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών – προκαλώντας έντονες ανησυχίες στη Μόσχα και θέτοντας τον κρατικό προϋπολογισμό εκτός τροχιάς. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, η μέση τιμή των μειγμάτων Urals και ESPO υποχώρησε στα 48,92 δολάρια ανά βαρέλι, ενώ η ρωσική κυβέρνηση είχε βασίσει τον προϋπολογισμό της σε τιμή περίπου 84 δολάρια ανά βαρέλι. Ακόμη και η αναθεωρημένη πρόβλεψη των αρχών, που ανερχόταν στα 66 δολάρια, αποδείχθηκε υπεραισιόδοξη.

Πρόκειται για τη χαμηλότερη τιμή από τον Μάιο του 2023 και η πτώση επιδεινώνει τις ήδη υπάρχουσες πιέσεις στον προϋπολογισμό της Ρωσίας, καθώς τα έσοδα από την ενέργεια καλύπτουν περίπου το ένα τρίτο των κρατικών εσόδων. Το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε αναθεώρηση του προβλεπόμενου δημοσιονομικού ελλείμματος για το 2025 από 0,5% σε 1,7% του ΑΕΠ, μετά από μείωση κατά 24% στις εκτιμήσεις για ενεργειακά έσοδα.

Παρά την κατάσταση, το Κρεμλίνο αυξάνει τις στρατιωτικές δαπάνες κατά 25% για το 2025, ανεβάζοντάς τις στο υψηλότερο επίπεδο από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου — περίπου 6,3% του ΑΕΠ ή πάνω από 140 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ρωσία εισέρχεται στον τέταρτο χρόνο πολέμου με την Ουκρανία και οι προτεραιότητες του καθεστώτος Πούτιν φαίνεται να παραμένουν στρατιωτικές, παρά την οικονομική πίεση.

Αναλυτές εκτιμούν ότι το Κρεμλίνο θα αναγκαστεί να λάβει «οδυνηρές» αποφάσεις: αύξηση φόρων, περικοπή κοινωνικών δαπανών και αύξηση δανεισμού, ώστε να μην πληγούν οι στρατιωτικές δαπάνες.

Η πτώση των τιμών έχει διεθνείς αιτίες: οι προβλέψεις για παγκόσμια υπερπροσφορά και μείωση ζήτησης ρίχνουν τις τιμές. Τις τελευταίες έξι συνεδριάσεις, το πετρέλαιο έχασε πάνω από 10% της αξίας του, ενώ από τον Απρίλιο η πτώση ξεπερνά το 20%. Η απόφαση του ΟΠΕΚ+ — με τη συμμετοχή της Ρωσίας — να επιταχύνει την αύξηση της παραγωγής συνέβαλε στην επιδείνωση.

Οι δηλώσεις Τραμπ: «Κατάλληλη στιγμή για συμφωνία»

Σε αυτό το σκηνικό, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, συνέδεσε την πτώση των τιμών του πετρελαίου με την πιθανότητα επίτευξης συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου. Όπως δήλωσε στο Bloomberg: «Τώρα που οι τιμές έπεσαν, έχουμε μια καλή ευκαιρία για συμφωνία. Η Ρωσία θέλει να συμφωνήσει, η Ουκρανία θέλει να συμφωνήσει. Αν δεν ήμουν πρόεδρος, δεν θα συμφωνούσε κανείς».

Την ώρα της δήλωσης, η αμερικανική ποικιλία WTI διαπραγματευόταν στα 57,21 δολάρια ανά βαρέλι — 27% χαμηλότερα σε σχέση με την τιμή κατά την έναρξη της θητείας του Τραμπ. Ο ίδιος έχει επανειλημμένα καλέσει τον ΟΠΕΚ να αυξήσει την παραγωγή, προκειμένου να μειωθούν οι τιμές και να πληγεί η ρωσική οικονομία. Η Ουάσινγκτον έχει απειλήσει και με νέες κυρώσεις, καθώς θεωρεί ότι η ενεργειακή πίεση μπορεί να επισπεύσει τις διαπραγματεύσεις.

Οι δηλώσεις αυτές έγιναν λίγες μέρες πριν από προγραμματισμένη επίσκεψη του Τραμπ στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει την πλήρη απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027.

Ωστόσο, οι χαμηλές τιμές δεν είναι θετικές για όλους. Μια σειρά από αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης αντιμετωπίζουν ζητήματα βιωσιμότητας, καθώς ορισμένες γεωτρήσεις καθίστανται οικονομικά ασύμφορες, παρά τις πολιτικές ενίσχυσης της παραγωγής.